De verlichtingssector is na de transitie naar ledverlichting nog steeds in (r)evolutie. Geconnecteerde verlichting (IoT), human centric lighting (HCL), additive manufacturing (AM) en light as a service (LAAS) onderscheiden we nu al als de buzz words binnen de waardeketen.

Welke impact hebben die veranderingen op de competentienoden van onze sector? De recente SCOPE-studie (lees ‘Strategische Competentieprognoses voor erkende organisaties), gevoerd in opdracht van Groen Licht Vlaanderen vzw en gefinancierd vanuit het Europees Sociaal Fonds (ESF-Vlaanderen) en de Vlaamse Overheid, biedt antwoorden.

Dreigende mismatches counteren

De SCOPE -studie is een kwalitatief competentieprognose-onderzoek waaraan Groen Licht Vlaanderen vzw actief participeerde in de stuurgroep en in direct overleg ging met de onderzoekers van MPiris. Het onderzoek focust voor de verlichtingssector op drie processen die vandaag de meeste aandacht vereisen (lichtontwerp, productontwikkeling van verlichtingstoestellen, data driven services) en schetst daarvoor de competentieverwachtingen voor de komende tien jaar. Het onderzoek sluit bovendien af met een actieplan om de dreigende mismatches op de arbeidsmarkt te counteren. Dat actieplan vertrekt vanuit een samenwerking tussen verschillende stakeholders, waaronder KU Leuven, Groen Licht Vlaanderen en VOLTA en verschillende bedrijven en federaties uit de waardeketen.

Over fotonica, elektronica, ICT, chemie, financiën, gezondheidswetenschap en nog veel meer

De resultaten van de studie bevestigen wat verschillende actoren in de verlichtingsindustrie aanvoelen: alles is in beweging! Digitalisering en informatisering zorgen voor een uitbreiding van de functionaliteit van het verlichtingstoestel. Voortschrijdend inzicht in de rol van verlichting op productiviteit en welbevinden van de mens creëren nieuwe opportuniteiten en verwachtingen. Complexere lichtontwerpen worden via innovatieve visualisatietechnieken aan de eindklant voorgelegd.  Disruptieve businessmodellen waarbij verlichting als service in plaats van als product vermarkt wordt (via bv. ESCO’s) duiken op. De sector evolueert naar nog kwalitatievere totaaloplossingen, met toestellen die extra sensoren en intelligentie bevatten voor communicatie, energiebesparing, predictive maintenance .... Nieuwe materialen, ‘embedded’ technologie en geavanceerde productietechnieken vormen bovendien de uitdaging voor de verlichtingsproducent 4.0.

Een holistische visie vraagt om nieuwe partnerships

Gezien verlichting verweven zit in een groter geheel van intelligentie, sturing en data, zullen meer en intensere samenwerkingen ontstaan tussen bedrijven. Er zullen meerdere kennisdomeinen moeten worden aangesproken (netwerken, bedieningen, data analytics, effect van licht op het welzijn) wat meer overleg en vooral de nood tot samenwerking met zich meebrengt. Co-creatie wordt ook voor de verlichtingswereld de nieuwe werkvorm, waarbij vertrouwen, openheid en uitwisseling van kennis de belangrijkste uitdagingen vormen.

Welke skills worden belangrijk voor de verlichtingssector?

Dat alles zorgt voor een verschuiving van de competentienoden naar de toekomst.
Voor de komende 10 jaar schatten de onderzoekers een stijging in van de verwachtingen op vlak van kennis omtrent nieuwe materialen (bv. kunststof), productietechnieken (bv. additive manufacturing), sturingen, software, protocollen, bedieningen, nieuwe test- en controleprocédés, de effecten van licht op de mens, normalisatie, projectmanagement.  Verder staan ook taalvaardigheid (EN), vertrouwdheid met applicatiemarkt, juridische en financiële geletterdheid, creativiteit, flexibiliteit, bereid tot agile werken, leergierigheid, klantgerichtheid hoog in prioriteit op de lijst met bekwaamheden van de nieuwe medewerker binnen de verlichtingssector.

Hoe bereiden we de waardeketen verlichting voor?

De studie eindigt met een voorstel van actieplan ter ondersteuning van de sector in die veranderende competentienoden. Dit actieplan is opgebouwd aan de hand van de engagementen van de verschillende stakeholders, waaronder kenniscentra,  onderwijs, federaties, bedrijven en sociale partners. Vanuit Groen Licht Vlaanderen, als ledenorganisatie en als gesubsidieerd innovatief bedrijfsnetwerk (IBN), staan we klaar om onze rol hier op te nemen. Onze bedrijven en talenten dienen te worden ondersteund richting voorgenoemde competentienoden voor de toekomst. Samen met de kennisinstellingen blijven we hierbij investeren in opleidingen en collectieve projecten voor en door de verlichtingssector.

Het project wordt afgesloten met de finale goedkeuring van het rapport door de stuurgroep.

Het eindrapport staat onderaan ter beschikking als download.

Gekoppelde documenten

	Titel	Bestandsgrootte	MIME-type
	Eindrapport SCOPE GLV 20181231.pdf	914,8 kB	application/pdf